Vücudun sağlıklı beslenme kadar sağlıklı duygulara da ihtiyacı vardır. Huzur, mutluluk gibi duyguların iyi hissettirmesi gibi, stres ve üzüntü benzeri duygular da vücudu aynı oranda kötü etkilemektedir. Kırık kalp sendromu ise aşırı stres gibi yoğun olumsuz duyguların, kalpte hastalık meydana getirdiği bir durumdur. Kırık kalp sendromu nedir? Detaylar yazımızda.
1990 yılında Hiraru Sato'da, yalnız ve stres altındaki kişilerde kalp yetmezliği şikayetleri olduğunu görmüş ve bu kişilerin kalp görüntülerini inceleyerek kalp kası bozukluğu varlığını tespit etmiştir. Hastaların kalp görüntülerini de Japon balıkçıların ahtapot avlamada kullandığı vazoya benzettiği için 'Takotsubo' ismini vermiştir. Bu araştırma sonucunda da Takotsubo kardiyomiyopatisi yani kalp kırıklığı sendorumu hastalığı ortaya çıkmıştır. Kırık kalp sendormu, aşırı stres gibi yoğun olumsuz duyguların, kalpte hastalık meydana getirdiği bir durumdur. Tedavisi için acil müdahale gerektiren hastalık, tıpkı kalp krizine benzer etkileri ile hastaları tedirgin eden bir rahatsızlıktır.
Kırık kalp sendromu; ayrılık, çok sevilen birinin ölümü veya tek edilme gibi yoğun stres ve üzüntü oluşturan durumlardan dolayı meydana gelen geçici bir kalp hastalığıdır. Takotsubo kardiyomiyopatisi veya stres kardiyomiyoparisi diye de isimlendirilen bu rahatsızlık kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görülmektedir. Genellikle aşırı strese maruz kalan kişilerde görülen kalp kırıklığı sendromu, neden geliştiği tam olarak bilinmeyen bir sorundur. Bu rahatsızlığı yaşayan kişide aniden başlayan ve kalp krizi geçiriyormuş gibi hissettiren bir göğüs ağrısı görülür. Bu aşamada kalbin tek tarafını etkileyen sendrom kalbin kan pompalama fonksiyonunu geçici olarak bozar. Kalbin diğer kısmı normal çalışmasına devam etse de kuvvetli bir şekilde kasılabilir. Genellikle kalp krizi ile karıştırılsa da, aslında aralarında ciddi farklar bulunur. Kalp krizi tablosunda, kalpteki arterlerin bir kısmı ya da tamamı tıkanık haldedir. Kırık kalp hastalığı oluşumunda ise damarlarda hiçbir tıkanıklık oluşmaz. Ancak, kalp damarlarında kan akışı yavaşlar.
Kırık kalp sendromundaki semptomlar kalp krizi ile çok benzerdir. Bu yüzden kişinin hastaneye başvurmasında teşhis konulana kadar kalp krizinden şüphe edilebilmektedir. Rahatsızlıkta en belirgin iki belirti nefes darlığı ve göğüs ağrısıdır. Düzensiz kalp atışı, ağır stres ve duygusal bir çöküntüden sonra oluşan bir nefes darlığında kişi vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurmalıdır. Kalp sendromu hastalığının belirtileri şu şekildedir:
Kırık kalp sendormunun nedeni tam olarak net değildir. Araştırmalar, adrenalin ve benzeri stres hormonlarının aşırı salgılanmasının kalbe geçici olarak zarar verdiğini savunur. Bu hormonların kalbe ne türde bir sarar verdiği konusu da net değildir. Bu aşamada kalbin arterlerinde daralma olduğu sonucuna varılır. Kırık kalp sendromuna etken olduğu düşünülen nedenler ise şu şekildedir:
Tanı amacıyla acil servise başvuran kişilerin semptomları kalp krizi ile benzerlik gösterir. Alınan EKG (elektrokardiyografi) ve kan bulguları da kalp krizini andırır.
Hasta ile gelen bir yakını varsa hemen tıbbi öyküsü alınmalıdır. Hastaya acil müdahaleler yapılıp can güvenliği sağlandıktan sonra, kalp damar görüntülemelerine bakılır. Bu evrede kırık kalp hastalığı olanların sonuçları genellikle normaldir. Ancak kesin teşhis kalp görüntüsüne yani ekokardiyografi sonuçlarına göre konulur. Bu hastalık nadiren görüldüğü ve ani bir stres altında oluştuğu için bu özellikler de göz önüne alınır. Vakalarda ölüm nadiren oluşur ve genellikle uzun süre devam eden bir etki görmezler.
Kalp krizine benzer semptomlar göstermektedir. Üzüntülü, yoğun stresten sonra görülmektedir. Nefes darlığı, kalpte sıkışma çoğunlukla görülen belirtilerdir. Tehlikeli bir durumdur. Dikkat edilmelidir ve semptomlar görüldüğünde hastaneye başvurulmalıdır.
Kırık kalp sendromu için tek bir tedavi yöntemi bulunmaz. Genellikle kalp krizindeki gibidir. Genellikle kişi iyileşene kadar hastanede müşahade altında kalır. Hastaya göre değişebilmekle beraber; ACE inhibitörleri, beta blokerlar ve diürtiker ilaç tedavileri ile belirtiler hafifletilir. Aynı zamanda tekrarlama ihtimali engellenir. Bu sendromu yaşayan hastalarda kalp yetmezliği de görülebileceği için bu açıdan da incelenmesi gerekir. Semptomlar tamamen düzeldikten sonra hastalar belirli aralıklarla kontrol edilmek üzere taburcu edilebilir.
Kan pıhtılarını önlemek, stres hormonlarının düzenlenmesi için ilaçlar doktor tarafından uygun görüldüğü takdirde verilebilmektedir. Stresle başa çıkabilmesi için fiziksel aktiviteler, hobi edinme gibi aktiviteler deneyebilir.
Kırık kalp sendromu geçiren hastaların düzenli kontrollerin, olması hayati önem taşır. Ayrıca belirtileri olan kişilerin de uzaman bir hekime muayene olmaları oldukça önemlidir.