İlk kez yapılacak olan vajinal muayene genellikle genç kadınları korkutabilir. Ancak vajinal muayenede sanılanın aksine herhangi bir acı hissedilmez ve oldukça kısa sürer. Ayrıca genital hastalıkların veya kanser türlerinin teşhisi ve erken tedavisi için de oldukça önemlidir. Peki, ilk jinekolojik muayene ne zaman yaptırılmalıdır? Detaylar yazımızda.
Jinekolojik muayene veya vajinal muayene, genital organların ve jinekolojik durumun değerlendirildiği bir muayenedir. Hiç bir rahatsızlığı olmasa da her kadının bu kontrolü en az yılda bir kez yaptırması önerilir. Bilinenin aksine ağrıya neden olmayan ve çok kısa süren bir muayenedir. Genellikle kadınlar bu kontrolü yaptırmaktan çekinerek sürekli erteleme yoluna giderler. Ancak genital bölgedeki önemsenmeyen küçük bir yara veya kaşıntı ciddi hastalıkların habercisi olabilir. Yapılan bir jinekolojik muayene ile bu sağlık problemleri erken teşhis edilerek önlemi alınabilir.
İlk jinekolojik muayene için net bir yaş kıstası olmamakla birlikte genellikle 18 yaş ve sonrasında yapılması önerilir. Alttan muayene denilen vajinal muayene tipi cinsel yönden aktif kişilerde yapılırken, bakire olan genç kadınlarda jinekolojik muayene vajinadan değil karından ultrason görüntülemesi ile yapılır. Ultrason muayenesinde daha verimli bir görüntü elde edilmesi için hastanın muayane öncesinde idrara sıkışmış olması gerekir. Herhangi bir problem olması halinde ise gential organda el ile muayene edilir. Bu muayenenin adet kanaması olmayan bir dönemde yapılması doğru olur. Çünkü kanama muayeneyi ve yapılması gerekirse laboratuvar sonuçlarını etkiler.
İlk defa jinekolojik muayene yaptıracak bir kişinin hekime sormak istediği tüm konuları not alması daha verimli bir muayene geçirmesini sağlar. Ayrıca hastanın şikayetlerini eksiksiz aktarması da doğru tedavinin yapılmasında etkendir. İlk muayenede jinekoloğa verilmesi gereken bilgiler ise şu şekilde sıralanabilir:
Birçok genç kadın ilk jinekolojik muayenede oldukça tedirgin olur. Aslında jinekolojik muayene korkulanın aksine acı veren bir işlem değildir. Oldukça kolay ve acısız olan bu muayene kısa 5 dakikadan fazla sürmez. İlk muayenede hastaların endişe duyması gayet doğaldır. Bu süreçte hekim ile iletişim içinde olmak kişiyi rahatlatacaktır. Doktor muayene öncesi ve sonrası hakkında hastayı detaylı bir şekilde bilgilendirerek heyecanını alacaktır.
Jinekolojik muayene, halk arasında çatal da denilen jinekolojik muayene masasında yapılır. Bu muayene ile jinekolojik sorunlar ve genital organların durumu incelenir. Hekim ilk olarak dış kısımdaki genital organları muayene eder. Bu bölgede kist, siğil, kızarıklık veya tahriş olup olmadığını inceler. Şayet hasta cinsel aktif olan bir kişi değilse iç kısım için ultrason ile inceleme yapılır. Ancak alttan muayeneye elverişli bir kişi ise spekulum muayenesine geçilir.
Vajinal bölge birbirne bitişik halde bir alandır. Bu yüzden iç genital alanı değerlendirmek için spekulum ismindeki alet vajinaya yerleştirilerek açılır. Bu şekilde rahim ağzı (serviks) ve vajina daha net bir şekilde görülür. Muayenede bu bölgelerde oluşmuş herhangi bir lezyon olması not edilir. Göz ile inceleme yapıldıktan sonra rahim ağzından yılda bir kez smear testi için sürüntü örneği alınır. Bu örnek rahim ağzı kanserinin erken evrede teşhisi için oldukça önemlidir. Herhangi bir akıntı olması durumda ise vajinadan kültür alınabilir. Rahim ağzına pamuklu bir çubukla temas edilerek kolayca alınır. Spekulum çıkarılırken de olası bir idrar torbası veya kalınbağırsak sarkması varsa değerlendirilir.
İlk jinekolojik muayene için 18 yaş uygun olarak önerilse de, yaşa bakılmaksızın jinekolojik muayene gerektiren durumlar ise şu şekilde sıralanabilir:
Dilerseniz konu ile ilgili videoyu izleyebilirsiniz.