Kene Isırması ve Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Nedir?

Kene Nedir?

Keneler, örümceğimsiler sınıfının akarlar alt sınıfında yer alan ve beş bini aşkın türden oluşan hayvanlardır. Akar ve kene kelimesi çoğunlukla birbirlerinin yerine kullanılsa da aslında asalak olarak yaşayan türlere kene, bitkilerle beslenen türlere ise akarlar denir. Keneler açık havada, ağaçlarda, çalılarda, çimlerde veya yaprak yığınlarında bulunurlar.

Bu hayvanlar ilkbahar ve yaz aylarında yaygındırlar. En sık Nisan ve Eylül ayına kadarki zamanda görülürler. Keneler sıcakkanlı hayvanlar ile insanların kanını emerek beslenirler. Birçok vakada kene ısırığı zararsız olsa da, ısırığa karşı alerjik reaksiyonu olan kişilerde ya da evcil hayvanlar ile insanlara bulaştırabilecekleri hastalıklardan dolayı ölümcül olma olasılığına sahiptir.

Kene Isırığı Nedir?

Keneler vücuttaki sıcak ve nemli bölgeleri tercih ederler. Bir kene vücuda geldiği zaman koltuk altlarına, kasıklara ya da saçlı veya yoğun kıllı kısımlara gider. Beslenmek için uygun bir bölgeden cildi ısırarak kan emmeye başlarlar.

Kan emerek beslenen haşerelerin aksine keneler konaklarını ısırdıktan sonra vücuduna bağlı olarak yaşarlar. Kan emme esnasında tükürük bezlerinden salgılanan zehirli maddeler ciddi ölçüde sinir sistemi hasarlarına neden olabilir. Barındırdıkları bu zehirli maddeler kişinin sinir uyarılarının çevresel sinirler ve omurilik üzerinden beyne aktarımını önler.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Nedir?

​​​​​Kırım Kongo kanamalı ateşi, insanlara keneler ile bulaşan, ateş ve kanamayla süren ölümcül bir enfeksiyon hastalığıdır. Hastalığa sebep olan hastalıkla aynı adı taşıyan bir virüstür. Kırım Kongo virüsü, kene ile inşalara bulaşan dünyadaki en tehlikeli virüstür. Yaygın görülen bir hastalık olmadığı için önemli bir halk sağlığı tehdidi değildir. Ancak bilhassa sağlık hizmetlerinin yeterli olmadığı ülkelerde sağlık personeli içi ciddi önemli etkileri vardır. Çünkü kene, hastalığın bulaşmasında önemli bir faktör olmasına rağmen, ikincil vakalar insandan insana bulaşma ile yayılır. Kırım Kongo kanamalı ateşi genellikle virüs bulunan kan ve vücut sıvılarına cilt ya da mukozal temas neticesinde bulaşır. 2006 yılında ülkemizin Karadeniz bölgesinde salgın oluşmuş ve birçok insan hastalığa yakalanmıştır.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Belirtileri Nelerdir?

Kırım kongo kanamalı ateşi belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• Akut baş ağrısı, baş dönmesi, yüksek ateş, bel ağrısı, eklem ağrısı, karın ağrısı ve kusma 
• Gözler, yüz ve boğazda kızarıklık ile damakta kırmızı lekeler
• Sarılık yanı sıra şiddetli vakalarda bilinç bulanıklığı olabilir
• Daha ileri aşamalarında cilt altı kanamalara bağlı deride ciddi morarma, şiddetli burun kanaması ve enjeksiyon bölgelerinde kontrolsüz kanamalar
• Kanamalar deri ve mukoza haricinde iç organlarda da olabilir. İç kanama kan dolaşımında çöküntü ya da şok tablosuna neden olabilir.
• Hastalığın ikinci haftasında karaciğer, böbrek ya da dolaşım bozukluğu ölümle neticelenebilir.

Araştırmalar hastalığın yaklaşık %50 oranında ölümcül seyrettiği tespit edilmiştir.

Kene Isırığından Bulaşan Hastalıklar Nasıl Teşhis Edilir?

Hekim hastada görülen semptomların kene kaynaklı olup olmadığını anlamak için kapsamlı bir anamnez dinler. Daha sonra fiziki muayene ve gerekli testleri yapar. Kenelerden insanlara bulaşan başlıca hastalıklar nöbetli humma, Marsilya humması, Kayalık Dağlar Benekli Humması, virüs kökenli bir takım ensefalit yani beyin iltihabı tipleri, tularemi ve yakın zamanda ülkemizde de meydana gelen Kırım Kongo ateşli kanamalı humması olarak sıralanabilir.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Nasıl Tedavi Edilir?

Hastalıkta ilk olarak destekleyici tedavi yapılır. Hastadaki sıvı ve elektrolit bozukluklarının düzeltilmesi, oksijen desteği ve ikincil enfeksiyonların tedavisinin dikkatli bir şekilde yapılması önem taşır. Etken virüs antiviral ilaç ile tedavi edilmeye çalışılır.

Kene Isırması Durumunda Neler Yapılmalıdır?

Üzerinizde bir kene bulduğunuz zaman yapılması gereken ilk şey onu çıkarmaktır. Bu aşamada cımbız ile keneyi kendiniz kaldırabilirsiniz. Keneyi çıkarırken dikkat etmeniz gerekenler ise şu şekildedir:

• İlk olarak bir eldiven takmanız uygun olur.
• Keneyi cildinizin yüzeyine olabildiğince yakın tutun.
• Sabit bir basınç uygulayarak düz bir şekilde yukarı ve ciltten uzağa çekin. Deride kalıntı bırakmamak için keneyi bükmemeye çalışın.
• Çıkardıktan sonra ısırığın içinde keneden herhangi bir parça bırakıp bırakmadığınızı görmek için kontrol edin. Eğer varsa bunları da alın.
• Bölgeyi sabun ve su ile temizleyin.
• Keneyi çıkardıktan sonra kapalı bir kaba koyup derin dondurucuda saklanmanız daha sonra herhangi bir belirtide hekim tarafından incelenmesi için önem taşır.
• Kene türüne göre herhangi bir tedavinin gerekli olup olmadığını öğrenmek için en kısa sürede doktorunuza görünün.

Kene ısırığı sonrası şiddetli baş ağrısı, nefes darlığı, kalp çarpıntısı, kusma, kas ağrıları veya vücudun herhangi bir yerinde felç belirtileri meydana geldiyse hemen112'yi arayıp ambulans çağırılması hayati bir önem taşır. Şayet keneyi kendiniz çıkarırken baş, ağız veya farklı kısımları ciltte kaldıysa hemen bir sağlık kuruluşuna gitmeniz gerekir.

Kene Isırmasına Karşı Alınacak Önlemler Nelerdir?

Kene ısırıklarını engellemek ve kene kaynaklı hastalıklardan korunmanın en etkin yoludur. Bu yüzden aşağıdaki önlemlerin alınması kene ısırmasına karşı yardımcı olabilir:

• Ormanda ya da kenelerin sık olduğu çimenli alanlarda yürürken uzun kollu ve paçalı kıyafet giyilebilir.
• Riskli bölgelerde kene kovucu kullanılabilir.
• Giysi ve kullanılan eşyalar temiz tutulmalı ve kontrol edilmelidir.
• Hayvan sahipleri hayvanlarını keneler için akarisitlerle ilaçlamalıdır.
• Dışarı çıkıp geldikten sonraki iki saat içinde duş alınabilir.
• Bilhassa kenelerin sevdiği kol altları, kulak arkaları, bacak araları, diz arkaları ve saçlar çok dikkatli kontrol edilmelidir.
• Kenenin bir kişiyi enfekte etmesi için ortalama 24 saatten fazla beslenme gerekir. Bu yüzden, kene ne kadar erken bulunur ve çıkarılırsa o hastalık ihtimali o kadar az olur.