Vücudun en önemli işlevlerinden görme duyusunu sağlayan organlar, gözlerdir. Özellikle çocukluk çağında çeşitli nedenlerden meydana gelen şaşılık, gözlerde senkron bozukluğu oluşmasına neden olur. Yaygın olarak görülen şaşılık, bireylerde dış görünüşün olumsuz etkilenmesinin yanı sıra, görüş kalitesini de önemli derecede düşürür. Çocukluk döneminde erken tedavi edilmesi başarı şansı için oldukça önemlidir. Peki, şaşılık nasıl tedavi edilir? Gelin yazımıza bakalım.
Normal şartlarda sağlık bir bireyde her iki gözde paralel olarak aynı noktaya bakar. Fakat gözlerden birinin bir noktaya bakarken diğerinin farklı bir noktaya bakmasına şaşılık denir. Şaşı olan kişilerin gözlerinden biri düz bir hizada bakarken diğeri yukarı aşağı veya yanlara doğru kayar. Daha ağır vakalarda ise her iki gözde hareketli olarak farklı yönlere kayabilir. Bebekler dünyaya geldiği andan itibaren görsel uyarıları algılamaya başlarlar. Bu deneyimleme döneminin başlarında yani ilk 3 ay ara ara görülen şaşı bakışlar olması normaldir. Fakat 4. aydan sonra şaşı bakışın devamı göz muayenesi gerektirebilir.
Şaşı göz kişide neden olduğu göz kayması tipine göre; içe kayma, uyumsal içe kayma ve dışa kayma olarak çeşitlendirilir. Oluşma nedenine göre ise şu şekilde çeşitleri mevcuttur:
Şaşılık sıklıkla çocukluk döneminde ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Ana belirtisi bir noktaya düz bir şekilde bakamayan gözlerdir. Diğer şaşılık belirtileri ise şu şekildedir:
Kişilerde her iki gözün dışına yapışık halde mevcut olan altılı kas grupları bulunur. Bu kaslar gözün yukarı, aşağı, sağa ve sola hareketini sağlar. Bu kasların bir ya da birkaçında meydana gelen kuvvet artması veya azalması hareketlerin senkronizasyonunu bozar. Bu yüzden şaşılık meydana gelir. Diğer göz kayması nedenleri ise şu şekilde sıralanabilir:
Şaşılık tanısı, klinik göz muayenesi ile rahatlıkla belirlenebilir. Çocuklarda şaşılık ve göz tembelliği için 4 yaşına kadar birkaç kere muayene edilmesi erken teşhis ve tedavi için oldukça önemlidir. Çocukluk çağında göz gelişimi 7-10 yaş arasında tamamlanır. Bu yüzden bu yaş aralığında oluşabilecek her türlü göz kusuru göz tembelliğine neden olabilir. Bu yüzden erken tanı tedavideki başarı oranını yüksek oranda artırmaktadır.
Kayma olmasa bile her çocuğun 6. ayda, 1 yaşında, 3 ve 6 yaşında rutin göz muayenesi yaptırılmalıdır.
Şaşı göz tedavisi için seçilecek yöntem hastanın yaşına, şaşılığın türüne ve görme keskinliği gibi birçok etkene bağlı olarak değişkenlik gösterir.
Göz kayması bebeklerde gözde kayma özellikle 6 ay öncesi dönemde ise doktor cerrahi operasyon ile düzeltme önerebilir. İlk 2 yaş döneminde yaşanan göz kaymalarında ise gözlük kullanımı ve yanı sıra göz damlaları ile tedavi desteklenebilir. Bu yaştaki çocuklara göz tembelliğini önlemek içinde belirli aralıklarla tek gözün bantla kapatılması tedavisi uygulanabilir. Şaşılığın erken dönemde fark edilerek tedavi edilmesi yüksek derecede olumlu yanıt verir.
Yetişkin bireylerde şaşılık tedavisi için bu durumun başlangıç zamanı oldukça önemlidir. Kişide şaşılık hastalığına neden olabilen hastalıkların araştırılıp tedavi edilmesi gerekir. Yetişkin kişilerde şaşılığın kayma oranı hesaplanarak buna uygun bir tedavi planı uygulanır. Prizmatik camlar, göz hareketini sağlayan kaslara botulinum toksin (botoks) enjekte edilmesi veya şaşılık cerrahisi yapılarak hastanın hem çift görmesi hem de şaşılığı tedavi edilebilir. Yetişkin cerrahisinde beynin adaptasyonu zor olabileceği için çift görme devam edebilir. Bu yüzden ameliyat öncesi hastanın uygunluğunun iyi araştırılması gerekir.
Dilerseniz bu konu ile ilgili videomuzu izleyebilirsiniz.