Ürik asit, pürin adı verilen maddenin parçalanmasıyla oluşur. Vücut ürik asidi idrar yoluyla atar. Ancak bazı durumlarda, vücut ürik asidi yeterince atamamaktadır. Bu nedenle kan dolaşımında yüksek seviyelerde birikme meydana gelir. Bu durum, gut hastalığı gibi birçok soruna neden olabilmektedir. Pürin, pastırma, sosis, kabuklu deniz ürünleri, kırmızı et, çay gibi besinlerden alınmaktadır. Detaylı bilgi yazımızda.
Ürik asit, insan vücudunda purin gibi maddelerin parçalanmasıyla oluşur. Çoğunlukla böbrekler yoluyla idrar yoluyla vücuttan atılmaktadır. Ancak, vücutta ürik asit seviyesi çok yüksekse, eklemlerde ve dokularda birikerek gut hastalığı gibi rahatsızlıklara neden olabilmektedir.
Ürik asit seviyesi, kan testi veya idrar testi yoluyla ölçülmektedir. Kan testi, genellikle bir kan örneği alınarak yapılmaktadır. Kan plazmasındaki miktarına göre belirlenmektedir. İdrar testi ise, 24 saat boyunca idrar toplandıktan sonra ölçülmektedir.
Vücuttaki ürik asit yükseldiğinde, eklemlerde ve dokularda birikebilmektedir. Bu duruma hiperürisemi denir. Hiperürisemi, gut hastalığı olarak bilinen bir duruma neden olabilmektedir. Gut hastalığı, eklemlerde ağrı, şişme veya kızarıklığa neden olmaktadır. Tedavi edilmezse eklemlerde hasara yol açabilmektedir.
Yüksek ürik asit, böbrek taşları gibi böbrek sorunlarına da neden olabilmektedir. Ek olarak kronik böbrek hastalığı, hipertansiyon, diyabet ve kalp hastalığı gibi diğer sağlık sorunları ile de ilişkilendirilmektedir. Kan düzeyinde görülen yükseklikte şu belirtiler görülebilmektedir:
Ürik asit seviyesinin yükselmesi genellikle vücuttaki purin metabolizması ile ilgilidir. Aşağıdaki nedenlerden dolayı da yükselik görülebilmektedir:
Ürik asit seviyesi, gut hastalığı gelişimi için kesin bir eşik değildir. Her ne kadar yüksek seviyesi gut hastalığı riskini artırsa da başka bir hastalığın habercisi de olabilmektedir.
Genellikle kişinin yaşına, cinsiyetine, sağlık durumuna ve diyetine bağlı olarak değişir. Normal seviye genellikle, erkeklerde 2.5-7.2 mg/dL ve kadınlarda 1.5-6.0 mg/dL arasındadır. Ancak, bu değerler laboratuvarlara göre farklılık gösterebilmektedir.
Ürik asit seviyesinin düşürülmesine yardımcı olacak bazı öneriler şu şekildedir:
Ürik asitte düşüklüğüne hipoürisemi denmektedir. Nadir olarak görülmektedir. Pürin açısından fakir diyetler, ilaç kullanımı, bazı hastalıklar nedeniyle meydana gelebilmektedir.
Ürik asit seviyesinin normalden düşük olması genellikle bir sağlık sorunu teşkil etmez. Ancak nadir durumlarda karaciğer, böbrek hastalıkları gibi bazı sağlık sorunlarından kaynaklanabilmektedir.